گزارش تحلیلی؛
شمارش معکوس برای آغاز نبرد سهمگین ادلب
اعزام گسترده نیرو و ارسال تجهیزات زیاد از سوی ارتش سوریه به حومه ادلب، گواه بر نزدیک شدن آغاز نبرد سخت برای پیچیدن طومار گروههای مسلح و تروریستی است که در شمال سوریه حضور دارند.
به گزارش راهبرد معاصر ، دمشق آماده بازپس گیری استان ادلب و حومه ادلب و سپس حرکت به سوی شرق فرات برای باز پس گیری آن می‌شود. تروریست‌هایی که در حومه دمشق و غوطه شرقی و حومه غربی دمشق بودند؛ گروههای تروریستی تا به دندان مسلحی بودند که در تونل‌ها و استحکامات زیرزمینی قرار داشتند و همچنین تروریست‌هایی که در جنوب سوریه و مناطق دیگر بودند، هرگز فکر نمی‌کردند که ارتش سوریه بتواند این مناطق را از دست آنها خارج کند؛ اما ارتش سوریه آنها را بیرون کرد و این قطعاً درباره ادلب و گروه‌هایی که در شرق فرات هستند، نیز رخ خواهد داد.
روند اعزام نیرو و ارسال سلاح و تجهیزات به محورهای ادلب و حومه شمالی حماه و غرب حلب و شمال لاذقیه با هدف باز پس گیری ادلب و باقیمانده اراضی در شمال سوریه که از مدتی قبل آغاز شده است، ادامه دارد.
این در حالی است که ارتش سوریه اعلام کرده است که پس از آزادسازی ادلب، شرق فرات مسیر بعدی است یعنی جایی که نیروهای مورد حمایت آمریکا هستند.
ارتش سوریه که در مرزهای استان ادلب و حومه شمالی حماه و شمال شرقی لاذقیه مستقر شده است هم اکنون آماده عملیات است زمان دقیق آن را شرایط و اوضاع مشخص می‌کند. آزادسازی ادلب پیچیدگی‌های خود را به همراه دارد اما آزادسازی قطعی است و شمار زیاد تروریست‌های جبهه النصره در ادلب و غرب حلب نمی‌تواند مانع از ارتش سوریه شود به ویژه که حق دمشق است که بر همه اراضی خود مسلط شود.
آشنایی با ادلب
استان ادلب از شمال به ترکیه، از شرق به حلب و از جنوب به استان حماه و از غرب به استان لاذقیه محدود می‌شود. ادلب هفتمین استان سوری از نظر مساحت است و تعداد ساکنان آن قبل از ۲۰۱۱ حدود یک میلیون و پانصد هزار نفر بود.
شهرهای مهم این استان ادلب، معره النعمان، جسرالشغور، اریحا و حارم هستند. این استان باغات زیتون زیادی دارد و بخش اعظم زیتون سوریه در این استان است. ادلب از تنوع جغرافیایی برخوردار است کوه‌های حارم، الاربعین و الزاویه و نیز دشت‌های حاصلخیزی دارد که دارای منابع آب‌های زیرزمینی است.
گروههای تروریستی که در ادلب حضور دارند
گروههای تروریستی مختلفی در ادلب حضور دارند که مهمترین گروه‌ها عبارتند از هیئت تحریر الشام که جبهه النصره نامیده می‌شود و نامش را به هیئت التحریر الشام تغییر داده است این گروه به ویژه از جولای ۲۰۱۷ بیشترین نفوذ را درادلب به دست آورده است.
از دیگر گروه‌ها در ادلب جیش البادیه و الملاحم است که دو گروهی کوچک هستند که در جنوب ادلب می‌جنگند. در ۱۱ ژانویه ۲۰۸ جیش الملاحم با صدور بیانیه ای اعلام کرد که در کنار جیش البادیه در جنوب ادلب می جنگد.
حزب الترکستانی الاسلامی از دیگر گروههای تروریستی وابسته به القاعده است که شکل گیری آنها در استان شینجیانگ در شمال غرب چین است اما در سوریه حضور دارند. این گروه دارای ابزاری رسانه‌ای مانند شبکه ویژه تلگرامی هستند که بیانیه‌ها و فعالیت خود را از این طریق منتشر می‌کنند.
گروه تکفیری داعش که بر روستاها و شهرک‌هایی میان حماه و ادلب مسلط است و آنها را از هیئت تحریر الشام گرفت است.
همچنین گروههای دیگری مانند احرار الشام، که هیئت تحریر الشام در جولای ۲۰۱۷ بر مناطق آنها مسلط شد، جنبش موسوم به نورالدین زنگی، جیش الاحرار، فیلق الشام، جیش العزه (بخشی از ارتش آزاد سوریه) و برخی گروههای کوچک‌تر در ادلب حضور دارند.
چرا نبرد ادلب حتمی است؟
«مسلم شعیتو» رئیس مرکز فرهنگی عربی-روسی و از تحلیلگران امور نظامی گفت: «عملیات نظامی ضد تروریست‌ها در ادلب حتمی است زیرا روسیه با تعویق انداختن آن تا زمان نامعلوم موافق نیست
عملیات نظامی ضد تروریست‌ها در ادلب حتمی است زیرا روسیه با تعویق انداختن آن تا زمان نامعلوم موافق نیست
. اظهارات ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در این باره به مثابه پیامی به رهبران ترکیه و فرصت جدید برای بیرون کردن این تروریست‌ها از ادلب است زیرا گزینه‌ای غیر از آزادسازی کامل اراضی سوریه نیست.
قبلاً با رهبران ترکیه درباره خروج این تروریست‌ها از ادلب توافق شده، اما اجرایی نشده است. عملیات نظامی حتمی است و این عملیات را ارتش سوریه با حمایت هوایی روسیه انجام می‌دهد زیرا روسیه با تعویق انداختن آن را تا زمان نامعلوم مخالف است به ویژه که این عملیات در تابستان گذشته به تعویق افتاد».
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به موضع گیری درباره ادلب سوریه پرداخت و افزود: «ما به مبارزه با تروریسم در ادلب ادامه می‌دهیم و احتمال عملیات نظامی گسترده در ادلب بعید نمیدانم اما این به شکل سریع نخواهد بود. باید به اوضاع غیرنظامیان قبل از اتخاذ هر تصمیمی درباره عملیات نظامی در ادلب توجه شود».
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه درباره ادلب سوریه گفت: «تروریست‌ها تا ابد نمی‌توانند در ادلب باقی بمانند و مشکل آنجا باید حل شود. باید تروریست‌ها در ادلب نابود شوند».
ولید المعلم وزیر خارجه سوریه نیز بیان کرد: «اولویت در حال حاضر آزادسازی ادلب از لوث تروریست‌هاست».
فیصل المقداد معاون وزیر خارجه سوریه نیز اعلام کرد: «ترکیه بداند که ما اجازه ماندن گروههای مسلح در ادلب را نمی‌دهیم. تصمیم دمشق بر آزادسازی همه اراضی سوریه است و ادلب هم از این قاعده مستثنی نیست. ترک‌ها و دیگران بدانند که سوریه مصمم به پاکسازی همه اراضی خود است».
این در شرایطی است که حملات تروریست‌های به مناطق مسکونی و نیز به پایگاه حممیم که روس‌ها در آن هستند، سبب شروع شمارش معکوس برای آغاز نبرد ادلب شده است؛
حملات تروریست‌های به مناطق مسکونی و نیز به پایگاه حممیم که روس‌ها در آن هستند، سبب شروع شمارش معکوس برای آغاز نبرد ادلب شده است
به ویژه که توافق سوچی میان روسیه و ترکیه راه به جایی نبرده است و ترکیه تاکنون در قبال حملاتی که تروریست‌ها از منطقه عاری از سلاح علیه ارتش سوریه و مناطق اطراف آن انجام می‌دهند، موضعی نداشته است و برخی رسانه‌ها از بستن جاده مواصلاتی حماه-ادلب از سوی گروه موسوم به جیش العزه و مخالفت با گشت‌های نظامی ترکیه-روسیه در منطقه و تهدید این گروه به هدف قرار دادن و کشتن هر نظامی روسی که به منطقه وارد شود، خبر داده اند.
«محمد عباس» کارشناس امور نظامی درباره عملیات ادلب گفت: «سه مانع در برابر اقدام نظامی در ادلب وجود دارد؛ نخست، بُعد انسانی که ارتش سوریه تا حد ممکن تلاش می‌کند که ادلب را بدون اقدام نظامی آزاد کند زیرا به جان غیرنظامیان توجه دارد. دوم، تلاش گروههای تروریستی برای انجام حملات شیمیایی و کشتن شمار زیادی از غیرنظامیان و برانگیختن افکار عمومی بین المللی علیه دمشق و سوم، بازی‌های ترکیه که خود را حامی مردم سوریه در ادلب معرفی می‌کند. از همین رو دمشق به دنبال بازپس گیری شهر از طریق گفتگو و هماهنگی با دوستان روس خود است اما هنگامی که صبر سوری‌ها به سر آید نیروهای مسلح سوریه آماده اند. ارتش سوریه مدت زمان زیادی صبر نخواهد کرد به ویژه که تحرکات گروههای مسلح و حملات آنها به شمال حماه تشدید شده است».
دشواری نبرد ادلب و تحرکات آمریکا و متحدانش
آنچه باید گفت این است که عملیات ادلب آسان نیست و نیاز به عملیات نظامی دقیق و قوی دارد زیرا هم از سویی افراطی ترین گروه‌ها از همه جای سوریه در این منطقه لانه کرده اند و از سویی آمریکا و متحدان منطقه‌ای آنها تمام تلاش خود را برای ممانعت از موفقیت ارتش سوریه به کار خواهند بست.
اما فارغ از دشواری‌های نبرد و کارشکنی‌ها آمریکا و متحدانش، نبرد ادلب نبردی سرنوشت ساز است زیرا به شکل نهایی اوضاع را مشخص می‌کند زیرا هر که از نظر نظامی برنده باشد از حیث سیاسی هم برنده خواهد بود. ارتش سوریه با حمایت هوایی روسیه آماده عملیات برق آسا برای آزادسازی ادلب است.
اما آنچه می‌توان گفت این است که ایالات متحده آمریکا نگران این است که ارتش سوریه همه نقاط تمرکز نظامی و میدانی که آمریکا و متحدان منطقه‌ای می‌توانند از آن برای فشار بر دمشق استفاده کنند از دست آنها خارج کند به ویژه که نبرد ادلب مرحله آخر از مراحل آزادسازی کل جغرافیای سوریه از لوث تروریسم خواهد بود.
با آزادسازی ادلب برگه برنده و عامل فشار ضد ارتش سوریه از دست گروههای مسلح و حامیان آنها خارج می‌شود. با آزادسازی ادلب، دولت سوریه به شرایط قبل از بحران باز می‌گردد و مفهومش این است که کسانی که جنگی چند ساله علیه سوریه را به راه انداختند دست خالی باز خواهند گشت و دمشق پیروز از این جنگ خارج خواهد شد و این را آمریکایی‌ها نمی‌خواهند و از همین رو به همه سناریوها و از جمله سناریوی شیمیایی روی می‌آورند.
از نگاه ناظران امور سوریه باید نبرد ادلب با آتش سنگین همراه باشد و پرونده جنگ سریعاً بسته شود.
جنگ در سوریه که از حلب و القلمون در حدود دو سال قبل شروع شده بود به پایان راه خود در ادلب یعنی آخرین مناطق تحت کنترل گروههای تروریستی نزدیک می‌شود. دمشق آماده نبرد بزرگ در ادلب و بستن پرونده مناطق شمال سوریه هم مرز با ترکیه می‌شود.
ادلب پایگاه شورشیان و تروریست‌هایی است که از همه مناطق در آن گرد آمده اند. ادلب با پیچیدگی‌های بسیاری نسبت به جبهه‌های قبلی همراه است و پیشگویی درباره روند تحولات میدانی دشوار است و باید منتظر روزهای آتی ماند اما عزم دمشق بر سیطره بر همه مناطق سوریه است.
مهر
روند اعزام نیرو و ارسال سلاح و تجهیزات به محورهای ادلب و حومه شمالی حماه و غرب حلب و شمال لاذقیه با هدف باز پس گیری ادلب و باقیمانده اراضی در شمال سوریه که از مدتی قبل آغاز شده است، ادامه دارد.
این در حالی است که ارتش سوریه اعلام کرده است که پس از آزادسازی ادلب، شرق فرات مسیر بعدی است یعنی جایی که نیروهای مورد حمایت آمریکا هستند.
ارتش سوریه که در مرزهای استان ادلب و حومه شمالی حماه و شمال شرقی لاذقیه مستقر شده است هم اکنون آماده عملیات است زمان دقیق آن را شرایط و اوضاع مشخص می‌کند. آزادسازی ادلب پیچیدگی‌های خود را به همراه دارد اما آزادسازی قطعی است و شمار زیاد تروریست‌های جبهه النصره در ادلب و غرب حلب نمی‌تواند مانع از ارتش سوریه شود به ویژه که حق دمشق است که بر همه اراضی خود مسلط شود.
آشنایی با ادلب
استان ادلب از شمال به ترکیه، از شرق به حلب و از جنوب به استان حماه و از غرب به استان لاذقیه محدود می‌شود. ادلب هفتمین استان سوری از نظر مساحت است و تعداد ساکنان آن قبل از ۲۰۱۱ حدود یک میلیون و پانصد هزار نفر بود.
شهرهای مهم این استان ادلب، معره النعمان، جسرالشغور، اریحا و حارم هستند. این استان باغات زیتون زیادی دارد و بخش اعظم زیتون سوریه در این استان است. ادلب از تنوع جغرافیایی برخوردار است کوه‌های حارم، الاربعین و الزاویه و نیز دشت‌های حاصلخیزی دارد که دارای منابع آب‌های زیرزمینی است.
گروههای تروریستی که در ادلب حضور دارند
گروههای تروریستی مختلفی در ادلب حضور دارند که مهمترین گروه‌ها عبارتند از هیئت تحریر الشام که جبهه النصره نامیده می‌شود و نامش را به هیئت التحریر الشام تغییر داده است این گروه به ویژه از جولای ۲۰۱۷ بیشترین نفوذ را درادلب به دست آورده است.
از دیگر گروه‌ها در ادلب جیش البادیه و الملاحم است که دو گروهی کوچک هستند که در جنوب ادلب می‌جنگند. در ۱۱ ژانویه ۲۰۸ جیش الملاحم با صدور بیانیه ای اعلام کرد که در کنار جیش البادیه در جنوب ادلب می جنگد.
حزب الترکستانی الاسلامی از دیگر گروههای تروریستی وابسته به القاعده است که شکل گیری آنها در استان شینجیانگ در شمال غرب چین است اما در سوریه حضور دارند. این گروه دارای ابزاری رسانه‌ای مانند شبکه ویژه تلگرامی هستند که بیانیه‌ها و فعالیت خود را از این طریق منتشر می‌کنند.
گروه تکفیری داعش که بر روستاها و شهرک‌هایی میان حماه و ادلب مسلط است و آنها را از هیئت تحریر الشام گرفت است.
همچنین گروههای دیگری مانند احرار الشام، که هیئت تحریر الشام در جولای ۲۰۱۷ بر مناطق آنها مسلط شد، جنبش موسوم به نورالدین زنگی، جیش الاحرار، فیلق الشام، جیش العزه (بخشی از ارتش آزاد سوریه) و برخی گروههای کوچک‌تر در ادلب حضور دارند.
چرا نبرد ادلب حتمی است؟
«مسلم شعیتو» رئیس مرکز فرهنگی عربی-روسی و از تحلیلگران امور نظامی گفت: «عملیات نظامی ضد تروریست‌ها در ادلب حتمی است زیرا روسیه با تعویق انداختن آن تا زمان نامعلوم موافق نیست
عملیات نظامی ضد تروریست‌ها در ادلب حتمی است زیرا روسیه با تعویق انداختن آن تا زمان نامعلوم موافق نیست
. اظهارات ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در این باره به مثابه پیامی به رهبران ترکیه و فرصت جدید برای بیرون کردن این تروریست‌ها از ادلب است زیرا گزینه‌ای غیر از آزادسازی کامل اراضی سوریه نیست.
قبلاً با رهبران ترکیه درباره خروج این تروریست‌ها از ادلب توافق شده، اما اجرایی نشده است. عملیات نظامی حتمی است و این عملیات را ارتش سوریه با حمایت هوایی روسیه انجام می‌دهد زیرا روسیه با تعویق انداختن آن را تا زمان نامعلوم مخالف است به ویژه که این عملیات در تابستان گذشته به تعویق افتاد».
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به موضع گیری درباره ادلب سوریه پرداخت و افزود: «ما به مبارزه با تروریسم در ادلب ادامه می‌دهیم و احتمال عملیات نظامی گسترده در ادلب بعید نمیدانم اما این به شکل سریع نخواهد بود. باید به اوضاع غیرنظامیان قبل از اتخاذ هر تصمیمی درباره عملیات نظامی در ادلب توجه شود».
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه درباره ادلب سوریه گفت: «تروریست‌ها تا ابد نمی‌توانند در ادلب باقی بمانند و مشکل آنجا باید حل شود. باید تروریست‌ها در ادلب نابود شوند».
ولید المعلم وزیر خارجه سوریه نیز بیان کرد: «اولویت در حال حاضر آزادسازی ادلب از لوث تروریست‌هاست».
فیصل المقداد معاون وزیر خارجه سوریه نیز اعلام کرد: «ترکیه بداند که ما اجازه ماندن گروههای مسلح در ادلب را نمی‌دهیم. تصمیم دمشق بر آزادسازی همه اراضی سوریه است و ادلب هم از این قاعده مستثنی نیست. ترک‌ها و دیگران بدانند که سوریه مصمم به پاکسازی همه اراضی خود است».
این در شرایطی است که حملات تروریست‌های به مناطق مسکونی و نیز به پایگاه حممیم که روس‌ها در آن هستند، سبب شروع شمارش معکوس برای آغاز نبرد ادلب شده است؛
حملات تروریست‌های به مناطق مسکونی و نیز به پایگاه حممیم که روس‌ها در آن هستند، سبب شروع شمارش معکوس برای آغاز نبرد ادلب شده است
به ویژه که توافق سوچی میان روسیه و ترکیه راه به جایی نبرده است و ترکیه تاکنون در قبال حملاتی که تروریست‌ها از منطقه عاری از سلاح علیه ارتش سوریه و مناطق اطراف آن انجام می‌دهند، موضعی نداشته است و برخی رسانه‌ها از بستن جاده مواصلاتی حماه-ادلب از سوی گروه موسوم به جیش العزه و مخالفت با گشت‌های نظامی ترکیه-روسیه در منطقه و تهدید این گروه به هدف قرار دادن و کشتن هر نظامی روسی که به منطقه وارد شود، خبر داده اند.
«محمد عباس» کارشناس امور نظامی درباره عملیات ادلب گفت: «سه مانع در برابر اقدام نظامی در ادلب وجود دارد؛ نخست، بُعد انسانی که ارتش سوریه تا حد ممکن تلاش می‌کند که ادلب را بدون اقدام نظامی آزاد کند زیرا به جان غیرنظامیان توجه دارد. دوم، تلاش گروههای تروریستی برای انجام حملات شیمیایی و کشتن شمار زیادی از غیرنظامیان و برانگیختن افکار عمومی بین المللی علیه دمشق و سوم، بازی‌های ترکیه که خود را حامی مردم سوریه در ادلب معرفی می‌کند. از همین رو دمشق به دنبال بازپس گیری شهر از طریق گفتگو و هماهنگی با دوستان روس خود است اما هنگامی که صبر سوری‌ها به سر آید نیروهای مسلح سوریه آماده اند. ارتش سوریه مدت زمان زیادی صبر نخواهد کرد به ویژه که تحرکات گروههای مسلح و حملات آنها به شمال حماه تشدید شده است».
دشواری نبرد ادلب و تحرکات آمریکا و متحدانش
آنچه باید گفت این است که عملیات ادلب آسان نیست و نیاز به عملیات نظامی دقیق و قوی دارد زیرا هم از سویی افراطی ترین گروه‌ها از همه جای سوریه در این منطقه لانه کرده اند و از سویی آمریکا و متحدان منطقه‌ای آنها تمام تلاش خود را برای ممانعت از موفقیت ارتش سوریه به کار خواهند بست.
اما فارغ از دشواری‌های نبرد و کارشکنی‌ها آمریکا و متحدانش، نبرد ادلب نبردی سرنوشت ساز است زیرا به شکل نهایی اوضاع را مشخص می‌کند زیرا هر که از نظر نظامی برنده باشد از حیث سیاسی هم برنده خواهد بود. ارتش سوریه با حمایت هوایی روسیه آماده عملیات برق آسا برای آزادسازی ادلب است.
اما آنچه می‌توان گفت این است که ایالات متحده آمریکا نگران این است که ارتش سوریه همه نقاط تمرکز نظامی و میدانی که آمریکا و متحدان منطقه‌ای می‌توانند از آن برای فشار بر دمشق استفاده کنند از دست آنها خارج کند به ویژه که نبرد ادلب مرحله آخر از مراحل آزادسازی کل جغرافیای سوریه از لوث تروریسم خواهد بود.
با آزادسازی ادلب برگه برنده و عامل فشار ضد ارتش سوریه از دست گروههای مسلح و حامیان آنها خارج می‌شود. با آزادسازی ادلب، دولت سوریه به شرایط قبل از بحران باز می‌گردد و مفهومش این است که کسانی که جنگی چند ساله علیه سوریه را به راه انداختند دست خالی باز خواهند گشت و دمشق پیروز از این جنگ خارج خواهد شد و این را آمریکایی‌ها نمی‌خواهند و از همین رو به همه سناریوها و از جمله سناریوی شیمیایی روی می‌آورند.
از نگاه ناظران امور سوریه باید نبرد ادلب با آتش سنگین همراه باشد و پرونده جنگ سریعاً بسته شود.
جنگ در سوریه که از حلب و القلمون در حدود دو سال قبل شروع شده بود به پایان راه خود در ادلب یعنی آخرین مناطق تحت کنترل گروههای تروریستی نزدیک می‌شود. دمشق آماده نبرد بزرگ در ادلب و بستن پرونده مناطق شمال سوریه هم مرز با ترکیه می‌شود.
ادلب پایگاه شورشیان و تروریست‌هایی است که از همه مناطق در آن گرد آمده اند. ادلب با پیچیدگی‌های بسیاری نسبت به جبهه‌های قبلی همراه است و پیشگویی درباره روند تحولات میدانی دشوار است و باید منتظر روزهای آتی ماند اما عزم دمشق بر سیطره بر همه مناطق سوریه است.
مهر